W „Rzeczpospolitej” napisano, że według nieoficjalnych informacji zrodził się pomysł stworzenia jednego wielkiego OFE, do którego miałyby zostać przeniesione aktywa ze wszystkich dwunastu funduszy emerytalnych działających w ramach II filara. Po takiej operacji powstałby jeden fundusz emerytalny o gigantycznych aktywach wynoszących 140 mld złotych.
Pomysł ten budzi co najmniej dwie wątpliwości
Po pierwsze, chodzi o konkurencję. Moja wątpliwość wynika nie tylko z tego, że w takim przypadku zniknie 12 podmiotów, które między sobą konkurują, dążąc do tego, aby osiągnąć jak najlepsze wyniki inwestycyjne dla swoich członków, aby nasza przyszła emerytura była jak najwyższa.
Warto w tym miejscu pamiętać, że OFE w jeszcze większym stopniu konkurują z ZUSem – z subkontem, na którym stopa waloryzacji jest uzależniona od średniego tempa wzrostu gospodarki za ostatnie 5 lat.
Gdy powstanie jedno wielkie OFE, de facto zarządzane przez Skarb Państwa (poprzez Bank Gospodarstwa Krajowego – jak przeczytałem w Rzeczpospolitej), to Skarb Państwa będzie konkurował z ZUS-em (z samym sobą). Taka konkurencja byłaby więc fikcją – o ile miałoby zostać utrzymane okienko transferowe, czyli możliwość przechodzenia między SUPER OFE, a subkontem ZUS.
Druga moja wątpliwość, jeszcze większa, wynika z wątpliwego celu do jakiego będzie dążył BGK jako podmiot zarządzający WIELKIM OFE. Teraz cel każdego PTE jest oczywisty – osiągnięcie dla członków funduszu emerytalnego jak najwyższej stopy zwrotu, bo dzięki temu akcjonariusze PTE zarobią więcej.
Jaki będzie rzeczywisty cel BGK, jako firmy zarządzającej funduszem emerytalnym? Czy będzie nim osiągnięcie jak najwyższej stopy zwrotu dla mnie, jako członka WIELKIEGO OFE, skoro będzie to miało wpływ na kierunek transferu pieniędzy między OFE, a ZUSem? Mam co do tego pewne wątpliwości. Czy BGK nie będzie miał wręcz innych priorytetów, na przykład takich, aby inwestować 140 miliardów w „rozwój polskiej gospodarki”? Czy nie będzie przyświecała mu idea uniezależnienia się od „obcego kapitału”?
Czy taka ewentualna zmiana miałaby jakieś plusy?
Tak. Niewątpliwym plusem byłyby niższe koszty zarządzania. To w praktyce wszystkie jednoznaczne korzyści jakie widzę dzisiaj, nie znając szczegółów propozycji.
Dwie pozostałe są korzyściami bardzo względnymi, relatywnymi.
Taka zmiana byłaby o wiele mniej drastyczna od tej, jaka co jakiś czas pojawia się w prasowych spekulacjach, czyli scenariusz przewidujący całkowitą likwidację OFE – taka opcja byłaby katastrofą dla GPE. Kolejną bardzo względną korzyścią – zależy, kto i z jakiego punktu widzenia na nią patrzy – byłaby ta, że utworzenie WIELKIEGO OFE mogłoby korzystnie wpłynąć na notowania spółek na GPW, bo zapewne strumień pieniędzy płynących na zagraniczne rynki byłby mniejszy niż dzisiaj.
Jak na razie to tylko spekulacje. I mam nadzieję, że pozostaną w sferze spekulacji.
